De geestelijke gezondheidszorg (GGZ) in Nederland 

In Nederland krijgt ruim 40% van de bevolking wel eens psychische problemen. Het is dan belangrijke dat zij goede en passende geestelijke gezondheidszorg (GGZ) krijgen. Daarnaast verschillen psychische problemen enorm van elkaar. Zo zijn er personen met lichte problemen en personen met hele heftige problemen.

Het is in beide gevallen noodzakelijk dat ze de juiste GGZ krijgen. Bij psychische problemen ga je eerst naar de huisarts. Deze kan jou binnen de praktijk helpen of deze stuurt jou door naar basis- of gespecialiseerde GGZ.

GGZ voor volwassenen

De GGZ voor volwassenen bestaat uit verschillende onderdelen, namelijk huisartsenzorg, POH GGZ, Basis GGZ en gespecialiseerde GGZ. Al deze onderdelen worden vergoed vanuit de basisverzekering en vallen onder zorgverzekeringswet (ZVW).

Mocht de behandeling langer dan 3 jaar duren? Dan zal er worden overgegaan op de langdurige GGZ. Deze langdurige zorg valt dan onder de Wet langdurige zorg (Wlz). Hieronder vertellen wij jou meer over de verschillende soorten geestelijke gezondheidszorg voor volwassenen.

De huisartsenzorg en de POH GGZ

Wanneer er psychische problemen ontstaan ga je allereerst naar de huisarts. Dit is namelijk altijd je eerste aanspreekpunt bij beginnende psychische problemen. Zo zal de huisarts met jou in gesprek gaan om de ernst van de klachten vast te stellen om de juiste GGZ te bepalen.

De huisarts kan bij lichtere psychische problemen in samenwerking met de Praktijkondersteuner Huisarts (POH GGZ) hulp bieden. Daarnaast kan de huisarts ook bepaalde behandelingen en medicijnen voorschrijven. Mocht dit niet voldoende blijken te zijn? Dan kun je worden doorverwezen naar de basis- of gespecialiseerde GGZ. Bij een doorverwijzing wordt er onder andere gekeken naar:

• Het risico
• Een DSM stoornis
• De ernst van de problematiek
• Het beloop van de klachten
• De complexiteit

Dit zijn een aantal objectieve criteria waarnaar wordt gekeken bij een verwijzing naar de basis- of gespecialiseerde GGZ.

Wat houdt de basis GGZ precies in?

De basis GGZ is bedoeld voor patiënten met milde psychische klachten en aandoeningen. Hierbij spelen de zorgwensen en zorgvragen van de patiënt een belangrijke rol.

Patiënten moeten namelijk zoveel mogelijk eigen regie behouden om het behandelproces van de GGZ te verbeteren. Daarnaast zijn er verschillende behandeltrajecten mogelijk via de basis GGZ, namelijk:

• Een kort traject met behandeling en e-health
• Een middellang traject met behandeling en e-health
• Een intensief traject met e-health, consulten en behandeling bij een psycholoog of psychiater
• Een chronisch (langdurig) traject met e-health, consulten en behandeling bij een psycholoog of psychiater

Dit zijn de verschillende soorten trajecten die via de basis GGZ kunnen worden uitgevoerd. De behandeling die wordt gekozen hangt volledig af van de ernst van de klachten van de patiënt.

Wat is gespecialiseerde geestelijke gezondheidzorg?

Mochten de klachten van een patiënt na een behandeling vanuit de basis GGZ nog niet zijn opgelost of zijn de klachten heftiger dan verwacht? Dan kan je worden doorverwezen naar gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg.

In deze gevallen is er meestal sprake van een ernstige of ingewikkelde psychische aandoening. Voor dit soort aandoeningen is vaak een intensieve GGZ behandeling nodig waarbij de patiënt onder begeleiding van een gespecialiseerde verpleegkundige wordt gesteld. Bovendien is dit een veelvoorkomend onderdeel van de gespecialiseerde GGZ.

Wanneer langdurige geestelijke gezondheidzorg?

Mocht een patiënt al 3 jaar onder behandeling zijn of verblijven in een GGZ-instelling? Dan kan er over worden gegaan op de langdurige GGZ zorg. De patiënt krijgt dan te maken met de Wet langdurige zorg (Wlz) en ondergaat vervolgens een intensieve en langdurige behandeling. Om in aanmerking te komen voor de Wlz heb je een indicatie nodig van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ).

GGZ voor kinderen

De GGZ voor kinderen tot 18 jaar ligt net wat anders dan die voor volwassenen. Zo valt deze zorg onder de Jeugdwet en is de gemeente verantwoordelijk voor de organisatie, toegankelijkheid en kwaliteit van deze wet. Daarnaast gelden er totaal andere regels en behandelingen voor kinderen met psychische problemen of aandoeningen. Hieronder lees je meer over de regels en trajecten bij GGZ voor kinderen.

De huisarts bij geestelijke gezondheidszorg voor kinderen

Net zoals bij de GGZ voor volwassenen is de huisarts het eerste aanspreekpunt bij psychische klachten. De huisarts kan dan samen met de Praktijkondersteuner Huisarts (POH) geestelijke gezondheidszorg bieden bij milde klachten.

Daarnaast kunnen zij ook medicijnen voorschrijven die je vervolgens bij de apotheek kunt ophalen. Ook kan de huisarts je bij een ernstige vorm van psychische klachten doorverwijzen naar instanties en deskundigen binnen de jeugdhulp. De jeugd-GGZ behoort ook tot deze jeugdhulp en kan jou verder helpen bij psychische problemen en aandoeningen.

Wat is de jeugd-GGZ?

Onder de jeugd-GGZ vallen verschillende vormen van behandelingen bij psychische klachten. Zo zijn de volgende behandelingen beschikbaar voor kinderen onder de 18 jaar met milde tot ernstige psychische aandoeningen:

• Persoonlijke verzorging en verpleging
• Transport en begeleiding naar een zorg locatie
• Gedragstherapie, e-health, psycho-educatie, vaardigheidstrainingen gezinsbegeleiding
• Gespecialiseerde zorg en/of behandeling met of zonder verblijf in een GGZ-instelling
• Andere vormen van begeleiding, zoals begeleiding op school voor kinderen met ADHD of autisme

Dit zijn een aantal veel voorkomende behandelingen die vallen onder de jeugd-GGZ. Naast deze jeugd-GGZ worden er soms ook andere vormen van jeugdhulp ingeschakeld, zoals jeugdreclassering, kinderbescherming of beschermend wonen.

GGZ zorgaanbieders

De GGZ kent veel verschillende zorgaanbieders die werkzaam zijn binnen Nederland. Ben jij benieuwd welke zorgaanbieders onder contract vallen van een specifieke verzekeraar? Maak dan gebruik van de vergelijker op deze pagina. Hier vergelijk je namelijk alle verstrekkers van zorgverzekeringen met elkaar, waardoor je een goede keuze kunt maken voor een zorgverzekeraar.

De GGZ wordt altijd vergoedt vanuit de basisverzekering, omdat de geestelijke gezondheidszorg onder Zorgverzekeringswet valt. Daarnaast kan het wel per verzekeraar verschillen bij welke zorgaanbieder je terecht kunt voor GGZ. Dit hangt namelijk af van de soort polis een de gecontracteerde GGZ-instellingen. In de vergelijker zie je direct wat de zorgkeuze is per aanbieder en weet je gelijk wat de kosten zijn per verzekeraar.

Direct kosten besparen?

In 2021 gaan de maandelijkse zorgpremies wederom stijgen, enig voordeel is dat grote besparingen gemaakt kunnen worden. Vergelijk nu direct het totale aanbod voor een dekking die aansluit bij jouw persoonlijke zorgeisen en vertrek met de scherpste prijs!